BEZIELEN – O  |

–   Ademhalen

O Focus

|   Zwaartekracht

&  Tussenruimte

Het kunstproject Bezielen gaat over de vraag wanneer een kunstwerk bezield raakt. Bij het poppen- en objectentheater ontstaat door spel al vrij snel het idee dat de pop- of het object zelf tot leven komt en daarmee bezield raakt. Waar liggen de raakvlakken en waar liggen de verschillen tussen beeldende kunst en het poppen- en objectentheater? Waar ligt de grens tussen het weergeven van bezieling? En hoeveel ben je nodig om welk effect te bereiken? 

Tijdens mijn zoektocht leerde ik dat drie elementen belangrijk zijn voor een goed poppenspel. Dit zijn de ademhaling, focus en zwaartekracht. Deze drie elementen heb ik in beeld omgezet naar een horizontale lijn, een cirkel en een verticale lijn.
– O  |

Daarnaast is er een vierde element, misschien wel de belangrijkste. De speler van de pop of het object moet helemaal geloven wat hij zegt en doet op het moment dat hij speelt. Het verhaal komt van binnen en is oprecht.  Dit vierde element, het gevoel, is dat wat de kunstenaar wil overbrengen zonder het direct zichtbaar te maken. Dat is wat bezieling is in een beeldend kunstwerk. Wanneer ditzelfde gevoel resoneert met de toeschouwer raakt dit met de filosofische gedachten over fenomenologie.

Het is een term die vanuit de filosofie komt en ook in de psychiatrie wel gebruikt wordt. Fenomenologie is de studie van geleefde ervaringen en kenmerkend is de open houding van waaruit ze die ervaringen wil beschrijven. Het gaat om de geleefde ervaring, dat wil zeggen hoe mensen een situatie of verschijnsel ervaren en er betekenis aan geven. Zo heeft filosoof Wolfgang Koningshaus er het volgende over gezegd: Men kan niet zeker weten wat men ziet. Want wie kijkt erna naar wat? Men kan slechts een glimp opvangen van de werkelijkheid van wat men waarneemt. *)

Ook in de beeldende kunst is veel onderzoek gedaan naar de term fenomenologie. Wat zie je werkelijk en wat ervaar je n.a.v. wat je ziet. Ik zie dit als de tussenruimte. De tussenruimte die het gevoel verwoordt. Dezelfde tussenruimte die ik heb gezien en ervaren afgelopen zomer in de schilderijen van Vincent van Gogh, of in het werk van Mondriaan b.v. Compositie nr. 10 (Pier en Zee). De tussenruimtes raken mij, van binnen ervaar ik een vreugdesprongetje. Op dat moment zie ik niet alleen wat ik werkelijk zie, maar ik ervaar een gevoel. Alsof een diepere laag voorzichtig wordt geraakt.

De vier elementen:  de horizontale lijn als zijnde ademhaling/beweging, de verticale lijn als zwaartekracht, de cirkel als focus en de tussenruimte als gevoel zijn voor dit project BEZIELEN de basis geweest en heb ik verwerkt in mijn kunst.